Dernek Hakkında
BAŞAĞRISI KULÜBÜ”NDEN BAŞAĞRISI VE AĞRI ÇALIŞMALARI DERNEĞİ' NE
Başağrıları tarih öncesi çağlardan bu yana insanoğlunun en çok yakındığı dertlerden biridir. Toplumun yaklaşık %80’i herhangi bir yaşta başağrısını yaşar. Başağrılarının yaklaşık %90’ı mortalite ve morbiditesi olmayan primer başağrılarıdır. Ancak, özellikle acil başvurularda ölümcül olmayanlardan ayırmak her zaman kolay değildir. Diğer yandan morbiditesi olmasa da primer başağrıları yaşam kalitesini ciddi biçimde bozar. Tüm bu özellikleri göz önünde bulundurduğumuz zaman “Başağrıları” nın niçin Nöroloji ve toplum için önemli olduğu anlaşılır. Bireysel sağlık ve Halk sağlığı açısından böylesine önemli bir konu ile ilgili olarak, dünyanın birçok ülkesinde özellikle Nöroloji kökenli hekimlerin öncülüğünde “Başağrısı” ya da “Ağrı” dernekleri kurulmuştur. Bu derneklerin amacı, temel olarak toplumda ve hekimler arasında başağrıları konusunda farkındalığı artırmak, ortak bir dil oluşturmak, hekimlerin donanımını zenginleştirmek, sekonder başağrılı hastaların erken tanı ve tedavisini sağlamak ve primer başağrılı hastaların uygun proflaktik ve atak tedavileri ile yaşam kalitelerini yükseltmektir. Ayrıca, etiyolojisi ve hatta patogenezi, dolayısı ile tedavisi iyi bilinmeyen, özellikle primer başağrıları konusunda araştırma olanağı ve desteği sağlamaktır. Türkiye’de 1999’a dek bu amaçlara yönelik kurumsal bir yapı oluşmamıştır. O tarihlerde Ankara Üniversitesi Farmakoloji Anabilim Dalı’ndan Prof.Dr. Cankat Tolunay Uluslararası Başağrısı Dernekleri (IHS ve EHF)’ nde bireysel olarak Türkiye’yi temsil etmektedir.
Bununla birlikte, enstitü bilinci ile gelişen, örneğin Ege ÜTF(1976- Prof.Dr. Altan Kayan, Prof.Dr.Fethi İdiman), İÜ Cerrahpaşa Tıp (1980- Prof.Dr. Hayrünnisa Denktaş, Prof.Dr. Aksel Siva)), Dokuz Eylül ÜTF(1986-Prof.Dr. Fethi İdiman), Karadeniz ÜTF(1989-Prof.Dr. Mehmet Özmenoğlu), Çukurova ÜTF (1993-Prof.Dr. Yakup Sarıca), Gazi ÜTF(1983- Prof.Dr. Ceyla İrkeç ), Uludağ ÜTF(1993-Prof.Dr. Mehmet Zarifoğlu), Ankara Hastanesi(1993- Prof.Dr. Levent İnan), Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi(1994- Uzm.Dr. Musa Öztürk), gibi bazı kliniklerde başağrıları ile ilgili özel eğitim ve hizmet birimleri bulunmaktadır. Bunlar ulusal ve uluslararası bir organizasyon niteliğinde olmasa da ülkemizde başağrıları ile ilgili ilk özel çalışma birimleri olması açısından çok önemlidir. Başağrıları ile ilgili bu birimler ilk kez 1995 yılında “Türkiye Başağrısı Epidemiyolojisi” çalışması için Türkiye’nin değişik illerinde konu ile ilgilenen diğer meslekdaşları ile bir araya gelmişlerdir. Daha sonra kurumsallaşacak olan bu topluluğun çekirdeğini oluşturan isimler Prof.Dr. Hayrünnisa Denktaş, Prof.Dr. Fethi İdiman, Prof.Dr. Aksel Siva, Prof.Dr. Ceyla İrkeç, Prof.Dr. Mehmet Zarifoğlu, Prof.Dr. Mehmet Özmenoğlu, Prof.Dr.Baki Göksan’dır. Bu çalışmayı gerçekleştirme toplantıları sırasında grup giderek genişlemiş ve birçok yeni arkadaşımız gruba katılmıştır. Bu çalışmanın bilimsel katkısı yanında çok önemli bir işlevi gruba kurumsallaşma hevesi ve ivmesi vermesidir. Çünkü bu çalışmanın sonuçları Türkiye’de primer başağrılarının prevalansının birçok ülkeden daha yüksek olduğunu,bunun yanında yanlış tanı ve tedavi oranının da oldukça yüksek olduğunu göstermiştir. Bu nedenle epidemiyoloji çalışma grubu, toplumun ve hekimlerin başağrıları konusunda farkındalığının artırılması ve bilgi donanımının geliştirilmesi amacı ile organize bir oluşuma dönüşme kararı almıştır.
Bu amaca yönelik olarak karşılıksız sponsorluğu kabul eden bir farmasötik ticari firmanın desteği ile ilk toplantı Bolu/Abant’ta yapılmış ve 25-30 üye ile “Türkiye Başağrısı Kulübü” kurulmuştur. Başağrısı kulübü Türkiye’nin dört bir yanında yılda en az 5-6 ilde, 3-4 kişilik gruplar halinde primer ve sekonder başağrılarını anlatmış ve yöre hekimleri ile tartışmalı interaktif eğitim gerçekleştirmiştir. Bu toplantıların coşkusu ve topluma ve bölge hekimlerine yararlı olmanın hazzı tüm grubu gerçekten çok mutlu etmiştir. Grubun kendi içindeki sıcak dostluğu mümkün olsa da bütün toplantılarda birlikte olsak isteğini yaşatmıştır. Bu çalışmalar yürütülürken ve kulüp üyeleri ortak bilimsel çalışmalar yaparken, kulübün daha kurumsal bir özellik kazanması için Türk Nöroloji Derneği (TND) çatısı altında oluşturulması planlanan “Bilimsel Çalışma Grupları” nın ilki olarak 2001’de “TND Başağrısı Çalışma Grubu”na dönüşmüştür. Başağrısı Çalışma Grubu, daha sonra lisans ve lisans üstü Nöroloji eğitimi içinde eksik kalan “Başağrıları” konusunda, Nöroloji topluluğunun kendisi için de bir eğitim programı düşünülmüştür. Bunun bir okul niteliğinde, hem de alışılmıştan farklı olarak yaz okulu değil de kış okulu olması konusunda karar alınmıştır. Bu amaca yönelik ilk “Başağrısı Kış Okulu” Fethiye’de 19-22 Şubat 2003’te gerçekleştirilmiştir. Okul programı içinde bilimsel program (dersler) yanında sosyal etkinlikler ihmal edilmemiş programda bir yarım gün gezi ya da diğer aktivitelere ayrılmıştır. Bu tarz bir program hem öğrencileri kendi aralarında hem de eğitici kadro ile kaynaştırarak daha sıcak bir ortamda eğitimi sağlamıştır. Gerçekten çok beğenilen bu program günümüze dek hemen her yıl bazı değişikliklerle yinelerek sürdürülmektedir. Grubun başarılı çalışmaları domino etkisi ile nörolojinin diğer alt displinlerine de yansımış ve örnek olarak TND içinde bir çok bilimsel çalışma grubunun doğmasına yol açmıştır.
Yıllar sonra Uluslararası Başağrısı dernekleri platformlarında yer almak TND aracılığı ile daha zor bürokrasi gerektirdiği için Başağrısı Çalışma grubunu oluşturan üyeler yıllar içinde gelişen ve sayıca artan aynı kadro ile 2010 Haziran ayında “Başağrısı ve Ağrı Çalışmaları Derneği” ni kurmuştur. Günümüzde Dernek Başkanı ve Grup moderatörünün aynı olması temennisi ile bu 2 ayrı gibi görünen aynı oluşum çalışmalarını başarılı biçimde sürdürmektedir. Bundan sonra da birlik ve bütünlük içinde nice çalışmalara ve aşarılara imza atacaktır inancındayım.
Prof.Dr. Fethi İDİMAN
